Stalag 18A (Stalag XVIIIA) to niemiecki
obóz jeniecki w czasie II wojny światowej, w pobliżu Wolfsberg
(Austria). Więziono w nim około 30.000 jeńców, 10000 brytyjskich
i 20000 rosyjskim. Obóz, utworzono jako Oflag XVIII-B 19
października 1939 roku. Pierwszymi więźniami byli polscy
oficerowie, wzięci do niewoli podczas inwazji na Polskę . Polacy
zostali przeniesieni do innych obozów, a w marcu 1941 r. oflag
został przemianowany na Stalag XVIII-A. W lipcu 1941 trafili do
niego pierwsi Anglosasi, a potem w październiku Rosjanie.
Przeniesiono do niego także Francuzów i Belgów ze Stalagu XVII-A .
Rosyjskich jeńców izolowano w
oddzielnej części, nie mogli stykać się i kontaktować z innymi
więźniami. W anglosaskiej części 50% stanowili Anglicy, około
40% Australijczycy, reszta to Kanadyjczycy i Nowozelandczycy (w tym
320 rdzennych Maorysów) oraz inni podwładni korony brytyjskiej. W
obozie znaleźli się również strąceni amerykańscy piloci. W
zasadzie był to międzynarodowy kocioł narodowościowy.
Niemcy uważali anglosaskich jeńców
za równych rasowo i cieszyli się oni szczególnymi względami.
Mieli prawo do listów i do otrzymywania paczek za pośrednictwem
Czerwonego Krzyża. Anglia i Niemcy podpisały w 1929 r. Konwencję
Genewską o traktowaniu jeńców wojennych i w stalagu była
przestrzegana. ZSRR tej konwencji nie podpisał.
Między Anglosasami a Niemcami
nawiązywały się nawet szczątkowe przyjaźnie.
Inne (poza Rosjanami) narodowości nie
mogły również narzekać na złe traktowanie.
Tak wyglądał Francuz Henri Le Grand w
1943 r., który w stalagu spędził większość II wojny światowej.
Anglicy uzewnętrzniali swój
specyficzny humor. W stalagu nie było kobiet, ale od czego fantazja?
Przecież można sobie robić jaja!
Albo pograć z Francuzami w rugby!
Tym bardziej, że po meczu można
walnąć sobie browara!
W październiku 1941 r. przywieziono
pierwszy transport jeńców rosyjskich (ok. 2000). Wygłodzeni i
zmarznięci (padał śnieg), niektórzy w letnich mundurach, słaniali
się na nogach. Anglosasi protestowali na takie traktowanie
sojuszników, ale zagnano ich z powrotem do koszar i protest się
skończył. Lepiej było nie widzieć i nie słyszeć. Mogli parzyć
herbatę i grać w warcaby.
Tak wyglądali wzięci do niewoli
Rosjanie. Zimno, głodno, do domu daleko...
Stalag 18 został wyzwolony przez
aliantów w maju 1945 r. W latach1945/47 Brytyjczycy czasowo
przekształcić go w obóz koncentracyjny dla byłych nazistów,
podejrzanych o popełnienie zbrodni wojennych. Potem obóz został
ostatecznie zlikwidowany.